Kiedy wybierałam wiosną kierunek wakacyjnej podróży, od razu na myśl przyszły mi oczywiście Włochy. Namówiona jednak przez córkę na dokonanie jakiejś zmiany, mój wzrok skierowałam na Hiszpanię. Nigdy tam nie byłam. Moim założeniem był odpoczynek od codzienności, także od sztuki i plażowanie na złotych piaskach Majorki. Miałam nowy cel.
Zaangażowana zbyt mocno w pracę, dopiero przed samym wyjazdem zaczęłam interesować się miejscem mego wypoczynku. I wtedy dokonałam odkrycia w Palma De Mallorca muzeum Joana Miro zwanego Fundacio Pilar i Joan Miro https://www.miromallorca.com/index.php?Idi=2&Cod_fam=&Cod_sub=
Podekscytowałam się myślą o tym miejscu. Od sztuki jednak nie można uciec. Zawsze można odnaleźć coś interesującego. I ja to znalazłam. Odkryłam miejsce, które zapadło w mą pamięć i serce na długo. Liczę także na to, że jeśli los zaprowadzi mnie na tę niezapomnianą wyspę, to bez zastanowienia zamawiam taksówkę i jadę do Fundacji Pilar i Miro.
Z postacią Joan Miro każdy zetknie się już w centrum urokliwej Palma De Mallorca przy rzeźbie artysty, na której tle mam zdjęcie. Bardzo symboliczne zresztą i jedno z moich ulubionych z Majorki. Poniżej skromny dowód, że tam byłam.
Jak dojechać do Fundacji Pilar i Joan Miro? Najłatwiej i najwygodniej wspomnianą wcześniej przeze mnie taksówką, gdyż muzeum oddalone jest dosyć daleko od centrum miasta. Wybór podróży do muzeum a nie na plażę w upale prawie 40 stopni,jest dość szalony. Ale ja się zbyt długo nad tym nie zastanawiam.
Na miejscu zrozumiałam, dlaczego Joan Miro tak pokochał swój dom, pracownię i widok z okien. Nie dziwię się, że ten znakomity malarz żył dziewięćdziesiąt lat. Gdybym ja codziennie budziła się z taką przestrzenią wokół, miałabym szansę żyć też tak długo.
Wszyscy doskonale kojarzą obrazy Joana Miro ( 1893-1983). Można je zobaczyć w bardzo wielu muzeach Europy i świata czy na znakomitych wystawach w rozmaitych przestrzeniach. Osiągnął to, o czym marzy każdy artysta, stworzył charakterystyczny tylko dla niego styl abstrakcyjnych obrazów, pozornie naiwnych form, dziecięcych znaków wykorzystujących znamienne barwy czyli czerwień, żółć i niebieski. Kolory te wykorzystane są nawet na drzwiach do jego pracowni, co pokażę na zdjęciach poniżej. Dość trudno sklasyfikować Miro w jakimś konkretnym kierunku artystycznym. Inspirował się wieloma różnorodnymi ideami i malarzami, miał kontakty z najważniejszymi artystami początku XX wieku na czele z Picasso, ale wybrał własną drogę. Należał do osób bardzo konsekwentnych, pracowitych i zaangażowanych. To oczywiście przyniosło mu międzynarodowy sukces. Owo złączenie artysty z dziełami, ze sztuką , z procesem tworzenia fantastycznie widać na wielu zdjęciach pokazywanych w Fundacji. Skupienie i koncentracja, energia bijąca z oczu, czasami pochylenie nad płótnem. Jestem zawsze wzruszona, jak oglądam takie zdjęcia, szczególnie dojrzałych czy po prostu starych artystów z szaleństwem i siłą w oczach. Przyznam, że i ja czerpię siłę z ich wewnętrznej energii.
Do dzisiaj mam przed oczyma zdjęcie bardzo wiekowego Marca Chagalla na tle jego obrazów. Jego oczy płonęły jakby miały 18 lat. To było szokujące!
Kolekcja zgromadzona w Fundacji Miro należy do imponujących, ale eksponowana jest niewielka część, za to bardzo starannie dobrana, w cudownych przestrzeniach zaprojektowanego specjalnie na ten cel budynku przez Rafaela Moneo, a oddanego widzom w 1992 roku. I właśnie architektura tego obiektu wraz z cudownym ogrodem i wystawą dzieł Miro pod lazurowym niebem, warta jest również szczególnej uwagi. Całość doskonale skomponowana na planie gwiazdy z wodą na dachu, przypominającą o bliskości Morza Śródziemnego. Dość surowe monochromatyczne jasne przestrzenie stanowią wspaniałe tło dla kolorowego świata obrazów mistrza.
Poniżej wybrane z kolekcji dzieła Joana Miro.
Kolekcja zgromadzona w Fundacji Miro należy do imponujących, ale eksponowana jest niewielka część, za to bardzo starannie dobrana, w cudownych przestrzeniach zaprojektowanego specjalnie na ten cel budynku przez Rafaela Moneo, a oddanego widzom w 1992 roku. I właśnie architektura tego obiektu wraz z cudownym ogrodem i wystawą dzieł Miro pod lazurowym niebem, warta jest również szczególnej uwagi. Całość doskonale skomponowana na planie gwiazdy z wodą na dachu, przypominającą o bliskości Morza Śródziemnego. Dość surowe monochromatyczne jasne przestrzenie stanowią wspaniałe tło dla kolorowego świata obrazów mistrza.
Poniżej wybrane z kolekcji dzieła Joana Miro.
Z okazji 25 – lecia działalności Fundacji Pilar i Joan Miro otwarto wystawę dzieł artysty, której plakat pokazuję poniżej.
Znalazłam na tej ekspozycji kilka ciekawych obrazów przygotowanych w innej technice niż tej, do której przyzwyczaił nas artysta. Zachowują one swoją kolorystykę, ale eksperymentują z płótnem poprzez nacięcia czy rozerwania. Miro ciągle jest wierny kolorom szukając nowych efektów i środków artystycznego wyrazu. Znikają nadruki i charakterystyczne symbole. Obrazy są zdecydowanie bardziej minimalistyczne i oszczędniejsze w formie.
Zwróciłam uwagę szczególnie na dwa poniższe dzieła. To, co widać wewnątrz otwartych, barwnych przestrzeni to ściana muzeum. Właściwie obrazy stanowią ramy do pustego wnętrza, wypełnionego przypadkową powierzchnią podłoża, na którym jest eksponowany. Oczywiście pojawiają się czerwień, niebieski i żółty – barwy podstawowe. Niewątpliwie oglądając obrazy Miro przychodzi mi na myśl Piet Mondrian i idea neoplastycyzmu, tak popularnego w tym okresie. Ograniczenie kolorystyki i powrót do barw zasadniczych. Jak wcześniej pisałam Miro nie wiązał się z żadnym stylem np. surrealizmem czy dadaizmem, raczej czerpał i inspirował się innymi szukając własnej artystycznej myśli. Funkcjonował poza kierunkami, poza grupami artystycznymi, ale rzecz jasna nie w oderwaniu od twórców.
Na wystawie pokazano także przykład inspiracji dojrzałego już Joana Miro dziełem innego hiszpańskiego malarza Gascuna. Inspiracja to właściwie kopia obrazu, ale przetworzona przez wyobraźnię Miro.
Uwielbiam tego typu dialogi pomiędzy artystami, pomiędzy czasem i przestrzenią. To doskonały przykład kontynuacji artystycznych idei, czerpania z innych, inspiracji czy po prostu zachwytu nad dziełem kolegi po fachu. I robili to najlepsi, także van Gogh zafascynowany drzeworytami japońskimi i mistrzem Hiroshige.
Tematem pierwowzoru jest taniec baletnic w białych klasycznych sukniach w świetle księżyca nad jeziorem. Chłodna, zimnoniebieska kolorystyka wzbudza niepokój i grozę łagodzoną przez miękkość ruchów dziewcząt. W uszach ( oczywiście w mojej wyobraźni) słyszę muzykę rozchodzącą się po budzącej lęk przestrzeni lasu.
Gascuna, El Lago de los Cisnes, 1940
Miro kopiuje praktycznie obraz, ale wzbogaca go w swoje znaki i symbole. Rzecz jasna chłodną gamę niebieskości łamie barwami podstawowymi. Konary drzew ożywia zielenią. Zimny księżyc zamienia w ciepłe słońce. Obraz otrzymuje dodatkową przestrzeń stworzoną przez nałożoną grafikę
Joan Miro, Ballet romantique, 1974
Nie byłabym sobą, gdybym nie weszła i nie wtrąciła się w ten twórczy dialog. W przestrzeni pomiędzy obrazami pojawiam się ja, w bardzo radosnym nastroju. Stwarzam nową kompozycję zafascynowana obydwoma obrazami. Kontakt ze sztuką zawsze wprawia mnie w bardzo dobry nastrój.
Miro, Gascuna i ja.
A teraz opowieść o ogrodzie – wystawie przy muzeum, a tak naprawdę zintegrowanej części tego znakomitego obiektu. Minimalistyczny, z geometrycznymi formami, ciekawą roślinnością i taflami wody nawiązuje do japońskiej stylistyki. To tutaj w ostrym świetle słońca Majorki podziwiamy rzeźby Joan Miro zdobiące te przepiękną przestrzeń. Architektura ogrodu współpracuje zresztą z wnętrzem muzeum, do którego ogród przylega. Obie przestrzenie oddziaływują na siebie. To doskonały duet.
Zobaczcie zresztą sami.
To także już moja przestrzeń.
Spacer po dalszej części ogrodu.
W tym miejscu pokazuję kontakt z rzeczywistością i realiami, czyli dość obskurnym domem mieszkalnym,.
Na koniec zapraszam Was do pracowni Joana Miro, którą kochał i była dla niego najważniejszym miejscem.
Na wstępie zdjęcie z Joan Miro w pracowni a poniżej artystyczny warsztat dzisiaj. Podoba mi się koncepcja pokazania tego miejsca, jakby Miro miał za chwilę przyjść i zacząć malować. Na balustradzie antresoli wiszą nawet jego spodnie, w których pracował.
I oczywiście ulubione i tak charakterystyczne kolory dla artysty. Czy czujecie ten upał i blask słońca?
Żegnam się z Joanem Miro w miejscu, z którego rozpościerał się cudowny widok na zatokę. Mój Boże! Dech zapiera w piersiach. Też tak chcę. Będę żyła wiecznie!
Czas na kawę.
Chciałabym tu wrócić. To magiczne miejsce ocalone przez artystę dzięki decyzji o założeniu fundacji dbającej o spuściznę tego genialnego malarza przed komercyjnym przeznaczeniem domu po jego śmierci. Miro był nie tylko punktualny, solidny i uporządkowany. Pragnął zachować artystyczny charakter i atmosferę tego niezwykłego wzgórza.
Tradycyjnie wypowiadam marzenie. Chcę tu wrócić…..